Tożsamość regionalna: Różnice pomiędzy wersjami

Z IBR wiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 4: Linia 4:


''Kim jestem?'' To pytanie sformułowane niegdyś przez Immanuela Kanta, nabiera współcześnie wyjątkowego znaczenia. Ta wyjątkowość to rezultat dzisiejszych procesów globalnych, które wymuszają redefinicję tożsamości tak indywidualnej, jak i społecznej. Konieczność zmiany postrzegania tożsamości konfrontuje się z historią samego terminu, który wywodzi się od łacińskiego ''idem'' (identyczność i ciągłość) i już Arystoteles w „Metafizyce” pisał, iż ''[…] tożsamość jest pewną jednością wielości rzeczy bądź jednością jednej rzeczy pojmowanej jako wielość''<ref>M. Golka, Imiona wielokulturowości. Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA: Warszawa 2010, s. 327.</ref>. Tożsamość od wieków pozostaje ważkim problemem egzystencjalnym, który staje w obliczu kolejnych wyzwań związanych z tym, co Ryszard Kapuściński określił, jako świat na rozdrożu. Tożsamość nie jest wyłącznie biologicznym trwaniem człowieka, ale wprowadza zasadę porządku społecznego, w którym istniejemy my i nasza kultura. Pogłębiając tę kwestię o słowa Manuela Castellsa<ref>M. Castells, Siła tożsamości. Tłum. S. Szymański. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa 2008.</ref>, że tożsamość jest najważniejszą kategorią porządkującą relację człowieka ze światem, jako istotne staje się pochylenie nad poszukiwaniem harmonii jednostki z różnicującym się kulturowo światem, w który jest uwikłana.
''Kim jestem?'' To pytanie sformułowane niegdyś przez Immanuela Kanta, nabiera współcześnie wyjątkowego znaczenia. Ta wyjątkowość to rezultat dzisiejszych procesów globalnych, które wymuszają redefinicję tożsamości tak indywidualnej, jak i społecznej. Konieczność zmiany postrzegania tożsamości konfrontuje się z historią samego terminu, który wywodzi się od łacińskiego ''idem'' (identyczność i ciągłość) i już Arystoteles w „Metafizyce” pisał, iż ''[…] tożsamość jest pewną jednością wielości rzeczy bądź jednością jednej rzeczy pojmowanej jako wielość''<ref>M. Golka, Imiona wielokulturowości. Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA: Warszawa 2010, s. 327.</ref>. Tożsamość od wieków pozostaje ważkim problemem egzystencjalnym, który staje w obliczu kolejnych wyzwań związanych z tym, co Ryszard Kapuściński określił, jako świat na rozdrożu. Tożsamość nie jest wyłącznie biologicznym trwaniem człowieka, ale wprowadza zasadę porządku społecznego, w którym istniejemy my i nasza kultura. Pogłębiając tę kwestię o słowa Manuela Castellsa<ref>M. Castells, Siła tożsamości. Tłum. S. Szymański. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa 2008.</ref>, że tożsamość jest najważniejszą kategorią porządkującą relację człowieka ze światem, jako istotne staje się pochylenie nad poszukiwaniem harmonii jednostki z różnicującym się kulturowo światem, w który jest uwikłana.
Tożsamość to jeden z podstawowych procesów socjologicznej analizy, ''a […] Jednostka'' – pisał Jürgen Habermas - ''musi zdobyć się na świadomość własnej indywidualności i wolności […]''. To świadomość własnej świadomości, czyli świadomość siebie. W ramach najczęściej pojawiających się odniesień do tożsamości pojawia się ''[…] zbiór wyobrażeń, sądów, przekonań, które konstruuje podmiot wobec samego siebie, czyli układ autodefinicji aktora społecznego''<ref>M. Flis, Etyczny wymiar tożsamości kulturowej [w] M. Flis (red.) Etyczny wymiar tożsamości kulturowej. Zakład Wydawniczy NOMOS: Kraków 2004, s. 11. </ref>.

Wersja z 13:33, 20 lis 2014


Rozważania o tożsamości sprowadzają się w zasadzie do dwóch fundamentalnych problemów: tożsamości jednostkowej i grupowej (kolektywnej). Tożsamość kolektywna definiuje grupę poprzez ciągłość i kontynuację (pamięć zbiorowa, historia, tradycja), jak również artykulację elementów odróżniających ją od środowiska zewnętrznego. Tymczasem tożsamość jednostkowa zawiera przede wszystkim rdzeń, czyli tożsamość indywidualną jednostki, która decyduje, iż wciąż pozostajemy sobą. Jest to autodefinicja człowieka, która poddaje się modyfikacji wskutek dyskursu ze światem zewnętrznym. To coś, co nas określa, obraz samego siebie, który zawiera zarówno cechy stałe, jak i zmienne. Stałość tożsamości jednostkowej to efekt tradycji ustanowionej przez Erika Eriksona - amerykańskiego psychoanalityka i psychologa niemieckiego pochodzenia, który analizował rozwój człowieka - czyli poczucie bycia tym samym człowiekiem. Tymczasem element zmienności, to tradycja interakcjonistyczna, czyli modyfikacja tożsamości poprzez kontakt z innymi ludźmi.

Kim jestem? To pytanie sformułowane niegdyś przez Immanuela Kanta, nabiera współcześnie wyjątkowego znaczenia. Ta wyjątkowość to rezultat dzisiejszych procesów globalnych, które wymuszają redefinicję tożsamości tak indywidualnej, jak i społecznej. Konieczność zmiany postrzegania tożsamości konfrontuje się z historią samego terminu, który wywodzi się od łacińskiego idem (identyczność i ciągłość) i już Arystoteles w „Metafizyce” pisał, iż […] tożsamość jest pewną jednością wielości rzeczy bądź jednością jednej rzeczy pojmowanej jako wielość[1]. Tożsamość od wieków pozostaje ważkim problemem egzystencjalnym, który staje w obliczu kolejnych wyzwań związanych z tym, co Ryszard Kapuściński określił, jako świat na rozdrożu. Tożsamość nie jest wyłącznie biologicznym trwaniem człowieka, ale wprowadza zasadę porządku społecznego, w którym istniejemy my i nasza kultura. Pogłębiając tę kwestię o słowa Manuela Castellsa[2], że tożsamość jest najważniejszą kategorią porządkującą relację człowieka ze światem, jako istotne staje się pochylenie nad poszukiwaniem harmonii jednostki z różnicującym się kulturowo światem, w który jest uwikłana.

Tożsamość to jeden z podstawowych procesów socjologicznej analizy, a […] Jednostka – pisał Jürgen Habermas - musi zdobyć się na świadomość własnej indywidualności i wolności […]. To świadomość własnej świadomości, czyli świadomość siebie. W ramach najczęściej pojawiających się odniesień do tożsamości pojawia się […] zbiór wyobrażeń, sądów, przekonań, które konstruuje podmiot wobec samego siebie, czyli układ autodefinicji aktora społecznego[3].

  1. M. Golka, Imiona wielokulturowości. Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA: Warszawa 2010, s. 327.
  2. M. Castells, Siła tożsamości. Tłum. S. Szymański. Wydawnictwo Naukowe PWN: Warszawa 2008.
  3. M. Flis, Etyczny wymiar tożsamości kulturowej [w] M. Flis (red.) Etyczny wymiar tożsamości kulturowej. Zakład Wydawniczy NOMOS: Kraków 2004, s. 11.