Karpaty Zachodnie, regiony geomorfologiczne: Różnice pomiędzy wersjami

Z IBR wiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
[[Kategoria:Geografia]]
[[Kategoria:Geografia]]
[[Plik:Karpaty geomor tab 1.png|300px|thumb|right|Tab. 1. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat w województwie śląskim (wg Klimaszewskiego, 1972).]]
[[Plik:Karpaty geomor tab 1.png|300px|thumb|right|Tab. 1. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat w województwie śląskim (wg Klimaszewskiego, 1972).]]
 
[[Plik:Karpaty geo tab 3.png|300px|thumb|right|Tab. 3. Jednostki geomorfologiczne województwa śląskiego wg Gilewskiej (1986, 1999).]]
[[Plik:Karpaty geo rys2.jpg|300px|thumb|right|Rys. 1. Jednostki geomorfologiczne Karpat Zachodnich w województwie śląskim (wg Gilewskiej, 1986, 1999). ]]
[[Plik:Karpeaty geo rys2.jpg|300px|thumb|right|Rys. 2. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat Zewnętrznych (fliszowych) w województwie śląskim (wg Starkla, 1983 ).]]
[[Plik:Kartpaty geo rys3.jpg|300px|thumb|right|Rys. 3. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat Zewnętrznych (fliszowych) w województwie śląskim (wg Starkla, 1972 b).]]
[[Plik:Karpaty geo rys 4.jpg|300px|thumb|right|Rys. 4. Typy rzeźby Karpat Zachodnich w województwie śląskim (wg Starkla, 1972b).]]


W granicach województwa śląskiego znajduje się podprowincja Karpaty Zachodnie, w obrębie której wyróżnia się makroregion Karpaty Zewnętrzne. Góry te zbudowane są z utworów fliszowych wieku kredowego i paleogeńskiego, sfałdowanych w czasie orogenezy alpejskiej w neogenie. W obrębie Zachodnich Karpat Zewnętrznych różna dojrzałość rzeźby, kontrasty w odporności skał i zróżnicowana tektonika oraz intensywność ruchów górotwórczych zdecydowały o wyróżnieniu pasa górskiego w postaci Beskidów oraz pasa wyżynnego Pogórza Karpackiego. Taki zasadniczy podział został zaproponowany przy regionalizacji geomorfologicznej przez M. Klimaszewskiego (1972) i L. Starkla (1972 a, b). (tab. 1, 2 [[Plik:Tab 2 .pdf]], rys. 1, 2). Natomiast S. Gilewska (1986) wprowadziła literowo-cyfrowy system oznaczania jednostek geomorfologicznych, który w miarę możliwości nawiązuje do systemu regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez J. Kondrackiego (2002) i do Karpat Zachodnich zaliczyła również Kotliny Podkarpackie Zachodnie: Kotlinę Ostrawską i Oświęcimską z mezoregionami: Płaskowyż Rybnicki, Równina Pszczyńska, Dolina Górnej Wisły – odcinek zachodni oraz Dział Wilamowicki (tab 3., rys. 3).
W granicach województwa śląskiego znajduje się podprowincja Karpaty Zachodnie, w obrębie której wyróżnia się makroregion Karpaty Zewnętrzne. Góry te zbudowane są z utworów fliszowych wieku kredowego i paleogeńskiego, sfałdowanych w czasie orogenezy alpejskiej w neogenie. W obrębie Zachodnich Karpat Zewnętrznych różna dojrzałość rzeźby, kontrasty w odporności skał i zróżnicowana tektonika oraz intensywność ruchów górotwórczych zdecydowały o wyróżnieniu pasa górskiego w postaci Beskidów oraz pasa wyżynnego Pogórza Karpackiego. Taki zasadniczy podział został zaproponowany przy regionalizacji geomorfologicznej przez M. Klimaszewskiego (1972) i L. Starkla (1972 a, b). (tab. 1, 2 [[Plik:Tab 2 .pdf]], rys. 1, 2). Natomiast S. Gilewska (1986) wprowadziła literowo-cyfrowy system oznaczania jednostek geomorfologicznych, który w miarę możliwości nawiązuje do systemu regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez J. Kondrackiego (2002) i do Karpat Zachodnich zaliczyła również Kotliny Podkarpackie Zachodnie: Kotlinę Ostrawską i Oświęcimską z mezoregionami: Płaskowyż Rybnicki, Równina Pszczyńska, Dolina Górnej Wisły – odcinek zachodni oraz Dział Wilamowicki (tab 3., rys. 3).


Wyróżnione w obrębie karpackiej części województwa śląskiego typy rzeźby: pogórzy, den dolin rzecznych i kotlin oraz gór niskich i średnich z elementami rzeźby wysokogórskiej tworząc różnorodne układy przestrzenne są przyczyną zróżnicowania sąsiadujących ze sobą obszarów i podstawą wydzielenia jednostek regionalnych niższego rzędu. Podział ten uwzględnia piętrowość krajobrazów, etapy ewolucji rzeźby Karpat oraz wpływ odporności skał i tektoniki na styl rzeźby (Starkel, 1972b).
Wyróżnione w obrębie karpackiej części województwa śląskiego typy rzeźby: pogórzy, den dolin rzecznych i kotlin oraz gór niskich i średnich z elementami rzeźby wysokogórskiej tworząc różnorodne układy przestrzenne są przyczyną zróżnicowania sąsiadujących ze sobą obszarów i podstawą wydzielenia jednostek regionalnych niższego rzędu. Podział ten uwzględnia piętrowość krajobrazów, etapy ewolucji rzeźby Karpat oraz wpływ odporności skał i tektoniki na styl rzeźby (Starkel, 1972b).

Wersja z 12:56, 26 mar 2014

Tab. 1. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat w województwie śląskim (wg Klimaszewskiego, 1972).
Tab. 3. Jednostki geomorfologiczne województwa śląskiego wg Gilewskiej (1986, 1999).
Rys. 1. Jednostki geomorfologiczne Karpat Zachodnich w województwie śląskim (wg Gilewskiej, 1986, 1999).
Rys. 2. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat Zewnętrznych (fliszowych) w województwie śląskim (wg Starkla, 1983 ).
Rys. 3. Jednostki geomorfologiczne Zachodnich Karpat Zewnętrznych (fliszowych) w województwie śląskim (wg Starkla, 1972 b).
Rys. 4. Typy rzeźby Karpat Zachodnich w województwie śląskim (wg Starkla, 1972b).

W granicach województwa śląskiego znajduje się podprowincja Karpaty Zachodnie, w obrębie której wyróżnia się makroregion Karpaty Zewnętrzne. Góry te zbudowane są z utworów fliszowych wieku kredowego i paleogeńskiego, sfałdowanych w czasie orogenezy alpejskiej w neogenie. W obrębie Zachodnich Karpat Zewnętrznych różna dojrzałość rzeźby, kontrasty w odporności skał i zróżnicowana tektonika oraz intensywność ruchów górotwórczych zdecydowały o wyróżnieniu pasa górskiego w postaci Beskidów oraz pasa wyżynnego Pogórza Karpackiego. Taki zasadniczy podział został zaproponowany przy regionalizacji geomorfologicznej przez M. Klimaszewskiego (1972) i L. Starkla (1972 a, b). (tab. 1, 2 Plik:Tab 2 .pdf, rys. 1, 2). Natomiast S. Gilewska (1986) wprowadziła literowo-cyfrowy system oznaczania jednostek geomorfologicznych, który w miarę możliwości nawiązuje do systemu regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez J. Kondrackiego (2002) i do Karpat Zachodnich zaliczyła również Kotliny Podkarpackie Zachodnie: Kotlinę Ostrawską i Oświęcimską z mezoregionami: Płaskowyż Rybnicki, Równina Pszczyńska, Dolina Górnej Wisły – odcinek zachodni oraz Dział Wilamowicki (tab 3., rys. 3).

Wyróżnione w obrębie karpackiej części województwa śląskiego typy rzeźby: pogórzy, den dolin rzecznych i kotlin oraz gór niskich i średnich z elementami rzeźby wysokogórskiej tworząc różnorodne układy przestrzenne są przyczyną zróżnicowania sąsiadujących ze sobą obszarów i podstawą wydzielenia jednostek regionalnych niższego rzędu. Podział ten uwzględnia piętrowość krajobrazów, etapy ewolucji rzeźby Karpat oraz wpływ odporności skał i tektoniki na styl rzeźby (Starkel, 1972b).