Cerkiew Prawosławna na ziemi częstochowskiej

Autor: prof. dr hab. Beata Urbanowicz

ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

TOM: 2 (2015)

Historia chrześcijaństwa na ziemiach Rzeczpospolitej ukazuje, że na jej terenie doszło do spo-tkania dwóch wielkich tradycji religijno-kulturowych: wschodniej - bizantyjsko ruskiej i zachodniej - łacińskiej. Prawosławie było stałym elementem struktury wyznaniowej wielonaro-dowościowej Polski. Dzieje Częstochowy są także ilustracją tej tezy, gdyż od XVIII wieku żyła tutaj wspólnota prawosławna. Kolejnym rozdziałem historii prawosławia w Częstochowie był okres rozbiorów. Szczególnie trudno jest ocenić rolę kościoła prawosławnego na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej pod zaborami. Jednoznaczna opinia historiografii polskiej o wykorzy-staniu cerkwi jako elementu rusyfikacyjnego jest krzywdząca. Kościół prawosławny podzielił los Polski, a jego struktury organizacyjne i tradycja uległy likwidacji w pierwszej kolejności. Parafia prawosławna w Częstochowie istniała od roku 1730, w jej skład na przestrzeni wie-ków wchodziły miedzy innymi cerkwie pod wezwaniem świętych Cyryla i Metodego, Mikoła-ja oraz Częstochowskiej Ikony Matki Bożej.