Modlitewnik Ślązaków – „Droga do nieba” ks. Ludwika Skowronka

Z IBR wiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Autor: dr Daniela Dylus

„Górny Śląsk jest tam, gdzie korzysta się z Drogi do nieba[1] – te słowa ks. Franciszka Woźnicy najlepiej oddają fenomen modlitewnika ks. Ludwika Skowronka. Przez kilkadziesiąt lat książka do nabożeństwa bogucickiego proboszcza cieszyła się dużą popularnością. Korzystanie z niej kształtowało nie tylko religijność mieszkańców regionu, ale również umożliwiało kontakt z ogólną odmianą polszczyzny. Wydaje się, że właśnie to wydawnictwo pomogło utrwalić wzorzec Ślązaka – osoby pracowitej, pobożnej, zdyscyplinowanej oraz przywiązanej do tradycji. I chociaż wzorzec ów istniał już wcześniej, propagowany przez miejscową prasę czy polityków partii Centrum, nie sposób pominąć zasług ks. Skowronka w jego upowszechnieniu.

Pierwsze wydanie śląskiego modlitewnika ukazało się w styczniu 1903 roku. Wspomnianą datę ustalili ks. Krystian Worbs oraz ks. Albert Gleaser na podstawie analizy notek prasowych i księgi bogucickich ogłoszeń parafialnych[2]. Książeczka była reklamowana w „Posłańcu Niedzielnym” – oficjalnym czasopiśmie diecezji wrocławskiej[3]. Możemy tu przeczytać o tym wydawnictwie: „Pomiędzy treściwymi modlitwami umieszczone są serdeczne napomnienia. Takie wskazówki do życia chrześcijańskiego i do dobrego wychowania dzieci matkom i ojcom się przydadzą. Śliczne modlitwy na każdy dzień ułożone w wierszach, dzieciom zostaną w pamięci"[4]. Nie wiadomo, czy tak reklama sprawiła, iż nakład nowego modlitewnika został wyczerpany w ciągu zaledwie trzech miesięcy. W sierpniu tego samego roku, odpowiadając na zapotrzebowanie czytelnicze, ks. Skowronek opublikował wydanie drugie – poszerzone i uzupełnione[5]. Od tego momentu w drukarni Reinharda Meyera ukazało się co najmniej kilkanaście edycji tej publikacji. Ich dokładnej liczby nie sposób sprecyzować, gdyż bogucicki proboszcz zazwyczaj nie zamieszczał informacji o roku kolejności wydania i roku publikacji. Można jedynie ustalić chronologię poszczególnych wersji, odwołując się do zamieszczonego w książeczce Imprimatur. Na podstawie badań ks. Worbsa udało się wskazać daty ukazania się kolejnych wydań Drogi do nieba, które otrzymały zgodę władz diecezji wrocławskiej na druk (przy czym jedno Imprimatur mogło obejmować kilka edycji, np. z roku 1910 obowiązywało dla wydań od dziewiątego do jedenastego): 27 października 1902, 20 kwietnia 1903, 18 czerwca 1906, 23 kwietnia 1910, 14 września 1925, 11 listopada 1925 oraz 5 września 1930[6]. Wykaz ten należy uzupełnić o wydanie, opatrzone Imprimatur z 29 lutego 1904 roku.

Przypisy

  1. Obeschlesien ist dort, wo der „Weg zum Himmel” gebraucht wird, por. ks. F. Woznitza, Ludwig Skowronek, [w:] Schlesische Priesterbilder, Hrsg. J. Gottschalk, Bd. 5, Aalen – Würtenberg 1967, s. 70.
  2. Ks. K. Worbs, Modlitewnik górnośląski „Droga do nieba” ks. Ludwika Skowronka. Studium historyczno-pastoralne, Lublin 1988, mps ŚWSD, s. 85; ks. A. Gleaser, W służbie człowiekowi. Teologiczno-pastoralny wymiar modlitewnika „Droga do nieba”, Opole 1994, s. 26.
  3. Por. ks. G. Żmuda, Niezwykły duszpasterz w kościele śląskim. Życie i działalność ks. prałata Ludwika Skowronka, Opole 2009, s. 18.
  4. „Posłaniec Niedzielny” 49/1902, s. 392.
  5. Ks. H. Sobeczko, Pierwsze wydanie „Drogi do nieba” na tle ówczesnej literatury dewocyjnej i jego kolejne redakcje, [w:] Stulecie „Drogi do nieba” ks. Ludwika Skowronka, Opole 2003, s. 49.
  6. Ks. K. Worbs, Modlitewnik górnośląski „Droga do nieba…”, s. 99.