Ruch Autonomii Śląska

Z IBR wiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania

Autor: Anna Muś

ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
TOM: 1 (2014)


Działalność stowarzyszenia rozpoczęła się w 1990 roku w Rybniku, kiedy powstały pierwsze Założenia Programowe oraz statut organizacji. Już w 1991 roku organizacja utworzyła Komitet Wyborczy RAŚ i wprowadziła dwóch posłów do Sejmu RP I kadencji. Pierwszy program organizacji stawiał sobie za cel zerwanie z kolonialnym traktowaniem regionu Górnego Śląska przez władze centralne, wzmocnienie regionu i wspólnoty regionalnej oraz dążenie do wprowadzenia ustroju autonomicznego dla tego regionu. W tym samym okresie powstało wiele śląskich organizacji między innymi Związek Górnośląski. Organizacja została zarejestrowana w formie stowarzyszenia dnia 27 czerwca 2001 roku. W 2003 roku jego przewodniczącym został dr Jerzy Gorzelik, zmiana lidera doprowadziła do zwiększenia dynamiki i zakresu działań stowarzyszenia. W skład Zarządu stowarzyszenia RAŚ w roku 2015 wchodzą: Jerzy Gorzelik (przewodniczący), Henryk Mercik (I wiceprzewodniczący), Monika Kassner (II wiceprzewodniczący), Rafał Adamus (skarbnik), Natalia Pińkowska (sekretarz), Janusz Wita, Waldemar Murek, Roman Kubica i Dariusz Krajan[1]. Na początku w swoich postulatach RAŚ bazował przede wszystkim na Statucie Organicznym dla Województwa Śląskiego z 15 lipca 1920 roku i jego rozwiązaniach w związku z proponowaną autonomią dla regionu. W ciągu prawie dwudziestopięcioletniej działalności RAŚ zmienił się zarówno swój wizerunek, jak i program. Przede wszystkim działacze konsekwentnie zmierzają do zmiany wizerunku stowarzyszenia z separatystycznego na etniczne i autonomiczne. Ważną zmianą w programie jest także zaproszenie do promowania idei decentralizacji w innych regionach. Główną ramą dla tego przedsięwzięcia była zmiana wzorca autonomii ze Statutu organicznego międzywojennego województwa na rozwiązania autonomiczne państw Europy Zachodniej takich jak Hiszpania: „Inspirując się zachodnioeuropejskim regionalizmem proponujemy wprowadzenie w Rzeczypospolitej Polskiej silnych, autonomicznych województw, które będąc niezależne finansowo od władzy centralnej, samodzielnie decydowałyby o własnych sprawach[2].” Także momentem zwrotnym dla wizerunku RAŚ było przystąpienie stowarzyszenia do Wolnego Sojuszu Europejskiego (European Free Alliance) w roku 2003. EFA łączy działaczy autonomicznych i separatystyczny partii europejskich t.j.: Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) czy Scottish National Party (SNP)[3].

Statut stowarzyszenia

Projekt statutu organicznego i zmiany konstytucji rzeczpospolitej polskiej

Działalność

Przeszłość. Kontekst historyczny

Przyszłość. Inspiracja europejska

Bibliografia

Źródła:

  1. Ustawa Konstytucyjna zawierająca statut organiczny Województwa Śląskiego (Dz. U. RP z 1920 r. nr 73, poz. 494) z dnia 15.07.1920.
  2. Ustawy Sejmu Śląskiego 1922-32, wyd. Drukarnia Katolicka, Katowice 1932.
  3. Ustawa Konstytucyjna z dnia 6 maja 1945 roku wydana przez Krajową Radę Narodową.
  4. Manifest EFA 4014 Wybory do Parlamentu Europejskiego 22-25 Maja (EFA MANIFESTO Elections European Parliament 22-25 May 2014).

Prace zwarte i opracowania:

  1. Ciągwa J., Autonomia Śląska 1922-39, wyd. Muzeum Śląskie, Katowice 1988.
  2. Marcoń W., Autonomia Śląska, wyd. Adam Marszałek, Toruń 2009.
  3. Myśliwiec M., The Spanish Autonomous Model in Poland? The Political Concept of the Silesian Autonomy Movement, w: The Ways of Federalism and The Horizons of the Spanish State of Autonomies, red. A. López Basaguren, L. Escajedo San Epifanio, Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2013.
  4. Myśliwiec M., Wolny Sojusz Europejski – ku redefinicji relacji centrum-peryferia, [w:] Unia Europejska jako współczesny aktor stosunków międzynarodowych, red. J. Knopek, wyd. „Dom Organizatora”, Toruń 2009.
  5. Sekuła E. A., Po co Ślązakom potrzebny jest naród? Niebezpieczne związki między autonomią i nacjonalizmem, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
  6. Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na poziomie regionu. Przykład Szkocji i Katalonii, wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków 2012.
  7. Wanatowicz M.W., Od indyferentnej ludności do śląskiej narodowości? Postawy narodowe ludności autochtonicznej Górnego Śląska w latach 1945-2003, wyd. UŚ, Katowice 2004.
  8. Autonomja Śląska, wyd. z objaśnieniami Konstanty Wolny, nakładem K. Miarki, Mikołów 1920.
  9. Historia Górnego Śląska, red. J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek, Gliwice 2011.
  10. Nadciągają Ślązacy. Czy istnieje narodowość śląska?, red. L. Nijakowski, wyd. Scholar, Warszawa 2004.

Przypisy

  1. ↑ Oficjalna strona internetowa RAŚ: http://autonomia.pl/n/wladze-ruchu-autonomii-slaska, dostęp: 26.03.2015.
  2. ↑ Oficjalna strona internetowa RAŚ: http://www.autonomia.pl/n/o-nas, dostęp: 26.03.2015.
  3. ↑ Oficjalna strona internetowa WSE: http://www.e-f-a.org/parties.php?name=*, dostęp: 26.03.2015.

Źródła on-line

  1. http://autonomia.pl
  2. http://poradzymy.pl
  3. http://e-f-a.org
  4. http://greens-efa.eu
  5. http://jaskolkaslaska.eu
  6. http://nowagazetaslaska.eu
  7. http://gornoslaskie-dziedzictwo.com
  8. http://slaskie.pl
  9. http://marszautonomii.pl
  10. http://dziennikzachodni.pl
  11. http://digitalizacja.republika.pl
  12. http://danga.pl
  13. http://silesiana.org/
  14. http://stat.gov.pl
  15. http://wybory2010.gov.pl
  16. http://katowice.gazeta.pl
  17. http://tvs.pl
  18. http://katowice.pkw.gov.pl/g2/oryginal/2014_11/4b85ded813729a34ec9ba956e5b5b1d5.pdf
  19. http://katowice.pkw.gov.pl/g2/oryginal/2014_11/8c1d6d9b50f9c8d7484e7454d4cbadd9.pdf
Źródło: „http://ibrbs.pl/index.php?title=Ruch_Autonomii_Śląska&oldid=3739”