Literatura niemiecka na Śląsku w XIX wieku: Różnice pomiędzy wersjami

Z IBR wiki
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Nie podano opisu zmian
(UWAGA! Usunięcie treści (strona pozostała pusta)!)
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Kategoria:
Autor: [[dr Marek Kryś]]
::::::::::::::::::::::::: ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
:::::::::::::::::::::::::[[ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Tom 2 (2015)|TOM: 2 (2015) 


Pierwsze próby literaturoznawczej syntezy niemieckiego piśmiennictwa na [[Śląsk|Śląsku]] pojawiły się w XIX w. Można tu wymienić „Handbuch der Literaturgeschichte von Schlesien” (1824) Johanna Georga Thomasa czy „Schlesiens Antheil an deutscher Poesie” (1835) Augusta Kahlerta. Pozycje te zawierały opisy niemieckiego życia duchowego w różnych epokach oraz informacje biograficzne na temat pisarzy. Inne źródło informacji o niemieckich twórcach stanowiły pierwsze czasopisma, jak „[[Schlesische Provinzialblätter]]”, miesięcznik wydawany w latach 1785-1849 przez Karla Konrada Streita oraz Friedricha A. Zimmermanna. Informacje o życiu literackim i kulturalnym znaleźć można również było w czasopismach o charakterze ogólnym, jak „[[Allgemeiner Oberschlesischer Anzeiger]]” (od 1802 r., [[Racibórz]]), „[[Der Oberschlesische Wanderer]]” (od 1828 r., Gliwice) czy „[[Kattowitzer Zeitung]]” (od 1874 r., [[Katowice]]; wcześniej, w latach 1869-1874 pt. „Allgemeiner Anzeiger für den oberschlesischen Industriebezirk”). Wiadomości o życiu i twórczości pisarzy ze [[Śląsk Cieszyński|Śląska Cieszyńskiego]] pojawiały się w popularnych dykcjonarzach, jak „Nachrichten von Schriftstellern und Künstlern aus dem Teschner Fürstenthum” [[Lepold Jan Szersznik|Leopolda Johanna Szersznika]] z 1810 r. Jednak większa część tych pozycji „miała charakter przyczynkarski i adresowana była do konkretnego odbiorcy. Nie badano sfery wzajemnych wpływów i powiązań literatury polskiej, czeskiej i niemieckiej w regionie, ani przenikania motywów i stereotypów.”  Najbardziej obszerna synteza literatury śląskiej, skupiona wprawdzie na piśmiennictwie niemieckim, zawierająca jednak również aspekty polskie i czeskie, powstała dopiero w XX wieku. Chodzi tu o trzytomową historię literatury Śląska autorstwa Arno Lubosa („Geschichte der Literatur Schlesiens”, 1960-1974), której drugi tom w znacznym stopniu poświęcony został literaturze górnośląskiej. Warto bowiem zauważyć, iż w niemieckim rozumieniu przymiotnik „śląski” odnosi się w pierwszej kolejności do Dolnego Śląska.
==Przypisy==
<references/>
==Bibliografia==
# Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, red. J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek, Gliwice 2011.
# Groß H., Bedeutende Oberschlesier, Dülmen 1995.
# Heiduk F., Oberschlesisches Literatur-Lexikon, Bd. 1-3, Berlin-Heidelberg 1990-2000.
# Literatura polityczna okresu Wiosny Ludów w Austrii, Niemczech i Polsce, red. G. Koziełek,  Wrocław 1986.
# Lubos A., Geschichte der Literatur Schlesiens, Band I, München 1960.
# Lubos A., Geschichte der Literatur Schlesiens, Band II, München 1967.
# Surynt I., Das „ferne”, „unheimliche” Land. Gustav Freytags Polen, Dresden 2004.
# Szewczyk G. B., Niepokorna hrabina: literacka kariera Valeski von Bethusy-Huc, Katowice 1999.
# Joseph von Eichendorff: poeta niemieckiego romantyzmu z perspektywy Niemców i Polaków, red. G. B. Szewczyk, R. Dampc-Jarosz, Wrocław 2009.
# Urbanowicz M., Z dziejów literatury niemieckiej na Śląsku w pierwszej połowie XIX wieku, Wrocław 1964.

Aktualna wersja na dzień 09:42, 28 lis 2018