|
|
| (Nie pokazano 23 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) |
| Linia 1: |
Linia 1: |
|
| |
|
| Autor: [[Anna Muś]]
| |
| ::::::::::::::::::::::::: ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO
| |
| ::::::::::::::::::::::::: [[ENCYKLOPEDIA WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Tom 1 (2014)|TOM: 1 (2014)]]
| |
|
| |
|
| |
| Działalność stowarzyszenia rozpoczęła się w 1990 roku w Rybniku, kiedy powstały pierwsze Założenia Programowe oraz statut organizacji. Już w 1991 roku organizacja utworzyła Komitet Wyborczy RAŚ i wprowadziła dwóch posłów do Sejmu RP I kadencji. Pierwszy program organizacji stawiał sobie za cel zerwanie z kolonialnym traktowaniem regionu Górnego Śląska przez władze centralne, wzmocnienie regionu i wspólnoty regionalnej oraz dążenie do wprowadzenia ustroju autonomicznego dla tego regionu. W tym samym okresie powstało wiele śląskich organizacji między innymi Związek Górnośląski. Organizacja została zarejestrowana w formie stowarzyszenia dnia 27 czerwca 2001 roku. W 2003 roku jego przewodniczącym został dr Jerzy Gorzelik, zmiana lidera doprowadziła do zwiększenia dynamiki i zakresu działań stowarzyszenia. W skład Zarządu stowarzyszenia RAŚ w roku 2015 wchodzą: Jerzy Gorzelik (przewodniczący), Henryk Mercik (I wiceprzewodniczący), Monika Kassner (II wiceprzewodniczący), Rafał Adamus (skarbnik), Natalia Pińkowska (sekretarz), Janusz Wita, Waldemar Murek, Roman Kubica i Dariusz Krajan<ref>Oficjalna strona internetowa RAŚ: http://autonomia.pl/n/wladze-ruchu-autonomii-slaska, dostęp: 26.03.2015.</ref>. Na początku w swoich postulatach RAŚ bazował przede wszystkim na Statucie Organicznym dla Województwa Śląskiego z 15 lipca 1920 roku i jego rozwiązaniach w związku z proponowaną autonomią dla regionu.
| |
|
| |
| W ciągu prawie dwudziestopięcioletniej działalności RAŚ zmienił się zarówno swój wizerunek, jak i program. Przede wszystkim działacze konsekwentnie zmierzają do zmiany wizerunku stowarzyszenia z separatystycznego na etniczne i autonomiczne. Ważną zmianą w programie jest także zaproszenie do promowania idei decentralizacji w innych regionach. Główną ramą dla tego przedsięwzięcia była zmiana wzorca autonomii ze Statutu organicznego międzywojennego województwa na rozwiązania autonomiczne państw Europy Zachodniej takich jak Hiszpania: „Inspirując się zachodnioeuropejskim regionalizmem proponujemy wprowadzenie w Rzeczypospolitej Polskiej silnych, autonomicznych województw, które będąc niezależne finansowo od władzy centralnej, samodzielnie decydowałyby o własnych sprawach<ref>Oficjalna strona internetowa RAŚ: http://www.autonomia.pl/n/o-nas, dostęp: 26.03.2015.</ref>.” Także momentem zwrotnym dla wizerunku RAŚ było przystąpienie stowarzyszenia do Wolnego Sojuszu Europejskiego (European Free Alliance) w roku 2003. EFA łączy działaczy autonomicznych i separatystyczny partii europejskich t.j.: Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) czy Scottish National Party (SNP)<ref>Oficjalna strona internetowa WSE: http://www.e-f-a.org/parties.php?name=*, dostęp: 26.03.2015.</ref>. Dziś stowarzyszenie działa w zakresie promocji kultury śląskiej, edukacji regionalnej oraz śląskiej mowy. Od początku swej działalności bierze aktywny udział w walce wyborczej do organów samorządowych na Śląsku. W tym zakresie sukcesem organizacji było wprowadzenie w 2010 roku aż trzech swoich przedstawicieli do Sejmiku Województwa Śląskiego oraz zawiązanie koalicji rządzącej w regionie z Platformą Obywatelską na Śląsku, co zaowocowało miejscem w Zarządzie Sejmiku dla Jerzego Gorzelika – przewodniczącego Ruchu Autonomii Śląska. Koalicja została zerwana przez RAŚ, a w dniu 22 kwietnia 2013 roku Jerzy Gorzelik przestał być członkiem Zarządu Województwa Śląskiego. Wynik wyborczy został poprawiony w 2014 roku, kiedy to stowarzyszenie wprowadziło 4 swoich przedstawicieli do Sejmiku Województwa Śląskiego. Ponadto w 2011 roku jako Komitet Wyborczy Wyborców „Autonomia dla Ziemi Śląskiej” zarejestrował sześciu swoich kandydatów do Senatu. Dziś organizacja liczy około 7000 członków, działających w 27 kołach w województwie śląskim i opolskim. W 2015 roku lider Ruchu Autonomii Śląska zapowiedział oficjalne utworzenie partii regionalnej, skupiającej różne śląskie środowiska regionalistyczne, w tym oprócz RAŚ także Związek Górnośląski.
| |
|
| |
| Choć Ruch Autonomii Śląska nie został zarejestrowany jako partia polityczna, lecz jako stowarzyszenie, z punktu widzenia definicji politologicznych już dziś może on spełniać przesłanki określenia go mianem partii etnoregionalnej. Jej definicję przedstawia Katarzyna Sobolewska-Myślik: „partie etnoregionalne będą to takie ugrupowania, których funkcjonowanie opierać się będzie zarówno na poczuciu grupowej świadomości odrębności etnicznej, jak i na grupowej identyfikacji z wyraźnie określonym terytorium. (...) wyrażają zarówno interesy etniczne, jak i interesy regionu”<ref>K. Sobolewska-Myślik, Partie i systemy partyjne na poziomie regionu. Przykład Szkocji i Katalonii, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, 2012, s. 22-23.</ref>. W swym programie Ruch odnosi się do odmienności etnicznej i ugruntowania tożsamości górnośląskiej, ponadto prezentuje program polityczny związany ze statusem autonomicznym regionu oraz rozwiązywaniem regionalnych problemów gospodarczych.
| |
|
| |
| ==Statut stowarzyszenia==
| |
|
| |
|
| |
|
| |
| ==Projekt statutu organicznego i zmiany konstytucji rzeczpospolitej polskiej==
| |
| ==Działalność==
| |
| ==Przeszłość. Kontekst historyczny==
| |
| ==Przyszłość. Inspiracja europejska==
| |
|
| |
| ==Bibliografia==
| |
|
| |
| Źródła:
| |
| #Ustawa Konstytucyjna zawierająca statut organiczny Województwa Śląskiego (Dz. U. RP z 1920 r. nr 73, poz. 494) z dnia 15.07.1920.
| |
| #Ustawy Sejmu Śląskiego 1922-32, wyd. Drukarnia Katolicka, Katowice 1932.
| |
| #Ustawa Konstytucyjna z dnia 6 maja 1945 roku wydana przez Krajową Radę Narodową.
| |
| #Manifest EFA 4014 Wybory do Parlamentu Europejskiego 22-25 Maja (EFA MANIFESTO Elections European Parliament 22-25 May 2014).
| |
|
| |
| Prace zwarte i opracowania:
| |
| #Ciągwa J., Autonomia Śląska 1922-39, wyd. Muzeum Śląskie, Katowice 1988.
| |
| #Marcoń W., Autonomia Śląska, wyd. Adam Marszałek, Toruń 2009.
| |
| #Myśliwiec M., The Spanish Autonomous Model in Poland? The Political Concept of the Silesian Autonomy Movement, w: The Ways of Federalism and The Horizons of the Spanish State of Autonomies, red. A. López Basaguren, L. Escajedo San Epifanio, Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2013.
| |
| #Myśliwiec M., Wolny Sojusz Europejski – ku redefinicji relacji centrum-peryferia, [w:] Unia Europejska jako współczesny aktor stosunków międzynarodowych, red. J. Knopek, wyd. „Dom Organizatora”, Toruń 2009.
| |
| #Sekuła E. A., Po co Ślązakom potrzebny jest naród? Niebezpieczne związki między autonomią i nacjonalizmem, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009.
| |
| #Sobolewska-Myślik K., Partie i systemy partyjne na poziomie regionu. Przykład Szkocji i Katalonii, wyd. Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Kraków 2012.
| |
| #Wanatowicz M.W., Od indyferentnej ludności do śląskiej narodowości? Postawy narodowe ludności autochtonicznej Górnego Śląska w latach 1945-2003, wyd. UŚ, Katowice 2004.
| |
| #Autonomja Śląska, wyd. z objaśnieniami Konstanty Wolny, nakładem K. Miarki, Mikołów 1920.
| |
| #Historia Górnego Śląska, red. J. Bahlcke, D. Gawrecki, R. Kaczmarek, Gliwice 2011.
| |
| #Nadciągają Ślązacy. Czy istnieje narodowość śląska?, red. L. Nijakowski, wyd. Scholar, Warszawa 2004.
| |
|
| |
| ==Przypisy==
| |
|
| |
| <references/>
| |
|
| |
| ==Źródła on-line==
| |
| #http://autonomia.pl
| |
| #http://poradzymy.pl
| |
| #http://e-f-a.org
| |
| #http://greens-efa.eu
| |
| #http://jaskolkaslaska.eu
| |
| #http://nowagazetaslaska.eu
| |
| #http://gornoslaskie-dziedzictwo.com
| |
| #http://slaskie.pl
| |
| #http://marszautonomii.pl
| |
| #http://dziennikzachodni.pl
| |
| #http://digitalizacja.republika.pl
| |
| #http://danga.pl
| |
| #http://silesiana.org/
| |
| #http://stat.gov.pl
| |
| #http://wybory2010.gov.pl
| |
| #http://katowice.gazeta.pl
| |
| #http://tvs.pl
| |
| #http://katowice.pkw.gov.pl/g2/oryginal/2014_11/4b85ded813729a34ec9ba956e5b5b1d5.pdf
| |
| #http://katowice.pkw.gov.pl/g2/oryginal/2014_11/8c1d6d9b50f9c8d7484e7454d4cbadd9.pdf
| |
